Πέμπτη 23 Ιανουαρίου 2025

Το Πορτρέτο της Νεαρής Γυναίκας



Το έργο είναι το πιο διάσημο και μία από τις πολλές προσωπογραφίες-κατατομές γυναικών που έχουν διατηρηθεί καλύτερα , τα οποία έχουν αποδοθεί από τους κριτικούς ποικιλοτρόπως σε έναν από τους δύο αδερφούς Ντελ Πολλαϊόλο: ένα πορτρέτο βρίσκεται στο μουσείο Ουφίτσι της Φλωρεντίας, ένα στο Στάατλιχε Μουζέεν του Βερολίνου, ένα στο Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης και ένα τέλος στο Μουσείο Ιζαμπέλα Στιούαρτ Γκάρντνερ της Βοστώνης. Παρόμοιο φυσιογνωμικά έργο είναι και η Προσωπογραφία κοριτσιού (μικρή παιδούλα) του Αντρέα Ντέλλα Ρόμπια[5]. Παραδοσιακά τέτοιου είδους έργα έχουν αποδοθεί στον Πιέρο, αλλά η πρόσφατη κριτική (δηλαδή ο Άλντο Γκάλι[6], 2005, σελ. 35) πρότεινε με επιμονή το όνομα του Αντόνιο.

Δεν είναι ξεκάθαρο ποια είναι η γυναίκα που απεικονίζεται στην μιλανέζικη προσωπογραφία: έχουν προταθεί διάφορα ονόματα, ανάμεσα στα οποία εκείνα της συζύγου του τραπεζίτη Τζιοβάνι Ντε Μπάρντι[7] (σύμφωνα με την περιγραφή στο πίσω μέρος του πίνακα “ΣΥΖΥΓΟΣ ΤΟΥ ΤΖΙΟΒΑΝΙ ΝΤΕ ΜΠΑΡΝΤΙ”[8] (η οποία πιθανόν δεν είναι έγκυρη ) ή της Μαριέττας Στρότσι,[9] ή ακόμη κάποιας γυναίκας με το όνομα Μπελτζιόζο. Σε κάθε περίπτωση το έργο, που βρίσκεται στην Φλωρεντία, είναι ένα από τα σύμβολα κομψότητας της Φλωρεντίας του 15ου αιώνα. Το έργο αναφέρθηκε τον 19ο αιώνα από τον Τζιοβάνι Μπατίστα Καβαλκάζελε[10] ως ένα από τα έργα των συλλογών Μπορομέο[11] και δεν είχε αναγνωριστεί μέχρι που ο Τζαν Τζιάκομο Πόλντι Πετσόλι[12], αφού κληρονόμησε από την μεριά της μητέρας του την περιουσία της οικογένειας Τριβούλτζιο[13], κατέστη κάτοχος του έργου, το οποίο μεταφέρθηκε στο νεόκτιστο μουσείο με βάση όσα όριζε η διαθήκη του το 1879. Η προσωπογραφία αποκαταστάθηκε το 1951 από τον Μ. Πελιτσόλι[14], ο οποίος επαλήθευσε την εξαιρετική κατάσταση συντήρησης του έργου. Μία συνθετική μετάθεση της προσωπογραφίας, που οραματίστηκε ο Ίταλο Λούπι[15], συμβολίζει σήμερα τα δύο λατινικά “P” του γραφικού συμβόλου του λογότυπου του μουσείου.


Πηγή:https://el.wikipedia.org/wiki/Πορτρέτο_Νεαρής_Γυναίκας_(Πολλαϊόλο)


https://www.youtube.com/watch?v=5szgenWqASg 

Κυριακή 12 Ιανουαρίου 2025

Χαρούκι Μουρακάμι ~ Ο Κάφκα στην ακτή

 "Και όταν η καταιγίδα τελειώσει, δεν θα θυμάσαι καν πώς κατάφερες να επιβιώσεις. Δεν θα είσαι καν σίγουρος ότι έχει τελειώσει. Αλλά ένα πράγμα είναι σίγουρο: όταν βγεις από την καταιγίδα δεν θα είσαι ο ίδιος άνθρωπος με αυτόν που μπήκε. Και αυτό είναι το νόημα της καταιγίδας."


μετάφραση: Αργυρώ Μαντόγλου



Art: Jan Mankes (1889-1920) was a Dutch painter. He produced around 200 paintings, 100 drawings and 50 prints before dying of tuberculosis at the age of 30. His restrained, detailed work ranged from self-portraits to landscapes and studies of birds and animals.His work is now exhibited in his native Netherlands in the Museum of Modern Art Arnhem, Museum Belvédère Heerenveen and Museum MORE Gorssel.

Παρασκευή 10 Ιανουαρίου 2025

Niels Lyhne ~ Jacobsen Jens Peter (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

 

 

 

 

Το Νιλς Λυν, ένα μυθιστόρημα με αυτοβιογραφική χροιά, είναι η ιστορία ενός ανθρώπου που γεννιέται με προδιαθέσεις προς το όνειρο και όχι τη δράση. Αυτό που ονειρεύεται δεν είναι αδύνατο, θα 'πρεπε μονάχα η πραγματικότητα να δεχτεί να μοιάσει με τις εσωτερικές του επιθυμίες. Όμως ο Νιλς Λυν κλείνεται μέσα στο όνειρο. Παρ' όλο που φλεγόταν από την επιθυμία ν' αγαπήσει, δεν γνώρισε παρά μόνο μέτριες ή ημιτελείς περιπέτειες. Φιλόδοξος, πήγαινε από τη μια αποτυχία στην άλλη.

Ο Γενς Πήτερ Γιάκομπσεν έγραψε το βιβλίο αυτό για τους άνδρες και τις γυναίκες που του μοιάζουν, σαν ένα φιλικό οδηγό. Είναι η ιστορία ανθρώπων πολύ εξιδανικευμένων για τον κόσμο όπου έζησαν και για τους έρωτες για τους οποίους υπέφεραν, "ψυχές σκοτεινές και βαθιές που το πεπρωμένο έκλεισε μέσα σ' ένα κύκλο μέτριων δυστυχιών", έγραφε ο Έντμοντ Ζαλού στον πρόλογο της γαλλικής έκδοσης. Τοποθετούσε το Νιλς Λυν σ' "ένα απ' αυτά τα βιβλία που αγγίζουν βαθιά τις πιο συναισθηματικές χορδές της ψυχής".

Την 1η Αυγούστου 1902, ο Ρίλκε έγραφε στον Ροντέν: "Διαβάζοντας για πρώτη φορά το Νιλς Λυν σκόπευα να ψάξω να βρω τον συγγραφέα αυτού του βιβλίου και να κάνω το παν για να γίνω φίλος του. Ήταν ένα αξέχαστο βιβλίο..." Όμως ο Γ.Π. Γιάκομπσεν είχε πεθάνει πριν από πολλά χρόνια, "τον σκότωσε το σκληρό κλίμα της σκοτεινής χώρας του", της Δανίας. Εξ αιτίας του λοιπόν έγραψε τότε ο Ρίλκε τα Τετράδια του Μάλτε Λάουριντς Μπρίγκε.

(Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Niels Lyhne ~ Jacobsen Jens Peter

 Μετάφραση: Βασιλάκη Φιφή

Εκδότης ΜΕΔΟΥΣΑ

Πέμπτη 2 Ιανουαρίου 2025

Γιώργος Δρίτσας ~ Ποιήματα [Το ματωμένο όνειρο ~ Εκδόσεις Οδός Πανός]

 

 


 

 

Κατά τύχη

-ξυράφι στην καρδιά β΄

 

Μετεωρίτες έπεφταν 

πάνω στον μικροσκοπικό θόλο.

Οι γυάλινοι ουρανοί

κύκλωναν με βουλιμία

το κάτασπρο πρόσωπο.

 

Το αντίδωρο της αβεβαιότητας

κράταγα σφικτά

μέσα στις χούφτες μου,

καθώς με πλησίασε

ξάφνου οι σάρκες μας

γίναν ένα.

 

Μέσα σε μια πόλη που ερήμωνε 

για χάρη μας,

κάποιος Θεός μάς λυπήθηκε,

και η τύχη κύλησε

με σκέρτσο το κουβάρι της,

κόβοντας το νέο νήμα.

 

 

~

 

 

 

Ο φάρος των δακρύων – ξυράφι στην καρδιά (γ)

 

Κάποτε φάνταζε

σαν μια λιακάδα

μετά από νεροποντή,

σαν μια άσπρη μέρα

μετά από θεομηνία μηνών.

Μέχρι που ναυάγησα. 

 

Πλησιάζοντας μισοπεθαμένος

στον κοντινό φάρο,

βρήκα ένα ψεύτικο πορτατίφ

φτιαγμένο από το δέρμα μου.

 

Όμως δεν ήταν εκεί,

δεν ήταν πουθενά

 

Ίσως ήταν κάποτε εκεί,

όταν την πρόσταζε

το συναίσθημά της.

Αλλά που είναι τώρα;

Τελικά δεν ήταν ποτέ εκεί; 

 

δάκρυσα

 

Το άρρωστο όμως φως

συνέχισε να φέρνει

μπρος μου

- ακατάπαυστα -

νέους ναυαγούς

 

 

Insomnia

 

 Μέσα στο σκοτάδι της σιωπής

αναβοσβήνουν σαν μικρά λαμπιόνια

σκέψεις - μα και προσευχές - 

σαν να πέρασε ολάκερος αιώνας.

Ξύπνημα μέσα από τον λήθαργο

και επιστροφή στην αοκνία,

καθώς η μοχθηρή Θεά τής λήθης

ζυγίζει με κλεψύδρα τις πράξεις μου.

Παραμένω μουδιασμένος και παράλυτος, 

το μικρό διαμέρισμα μοιάζει με φυλακή.

Ένα λιτό και καλοδουλεμένο κλουβί

για δεσμώτες και τσαρλατάνους.

Σαν μικρός μίμος αναπαριστώ βουβός,

παίζοντας από "ασφαλή απόσταση".

Η πόρτα όμως παραμένει κλειστή.

 

"Σάμπως, είχα ποτέ το κλειδί"

 

σιγοψιθυρίζω 



~



Ελευσίνα


Το λεωφορείο απαγκιστρώθηκε

από τις πλαγιές του πεζοδρομίου,

μια νεαρή διοργανώτρια

ανήγγειλε το πρόγραμμα.

Συλλογή υπογραφών.

Από το Σύνταγμα

οδεύουμε το απόγευμα προς την Ελευσίνα

στη γη της "Αγέλαστου Πέτρας",

στη γη των Σαλών,

και του Παναγιώτη Φαρμάκη,

στη γη των μυστηρίων της ζωής και του θανάτου .

Η Περσεφόνη μελαγχολική ακόμη ακουγόταν

να κλαίει μέσα στο ανάκτορο του Πλούτωνα,

ενώ στα γκρεμίσματα ενός σύγχρονου κόσμου

σίγουρου αρκετά για την πύρρειο νίκη του

έναντι των στοιχειών, 

έβοσκαν τσουκνίδες

σαν μελαγχολικά θραύσματα

ενός μεταβιομηχανικού πλέον τοπίου.

Άφιξη στο παλιό ελαιοτριβείο,

θρύψαλο μιας περασμένης εποχής.

Η παράσταση σε λίγο ξεκίνησε,

μα η καρδιά μου 

έμεινε στα θολά νερά του λιμανιού

τα γεμάτα πετρέλαιο, βενζίνη και σκουπίδια. 



~

 

 

 Ο  ψίθυρος  του  σπηλαίου
 ή δεύτερη διαθήκη


 Πιστέψαμε  στα  πιο  όμορφα  όνειρα
 καθώς  ο  νους  μας  γυρόφερνε
 γύρω  από  μια  ελπίδα.
 Μια  ελπίδα  αθώα  και  παιδική.


 Τα  ξεθωριασμένα  όνειρα  αυτά  θυμάμαι
 κάθε  φορά  που  κοιτάζω  με  αναπόληση
 τις  χαρακωμένες  σελίδες.
 Θυμάμαι  την  οργή,  τον  πόνο  και  την  αγάπη.


 Άραγε  είχε  νόημα  η  πίστη  σε  μια  ιδέα;
 Είχε  νόημα  η  πίστη  στη  ζωή;
 Λόγια  που  δεν  μπορούν  να  γραφτούν
 λέξεις  που  δεν  μπορούν  να  εκφραστούν
 κατακλύζουν  τις  σκέψεις  μου.


 Η  σιγή  του  ημερολογίου  έγινε  καθημερινότητα.
 Τα  παλιά  ιδανικά  προδόθηκαν
 κάτω  από  την  μπότα  του  κομφορμισμού.


 Προσπάθησα  να  αγαπήσω  και  να  αγαπηθώ
 να  πιστέψω  και  να  με  πιστέψουν.


 μάταια


 Η  αλαζονεία  της  μοναξιάς  νίκησε 


 "Άκου  τον  ψίθυρό  μου  από  τη  σπηλιά
 και  απομακρύνσου"




 

 

 


Απορίες - Αργύρης Χιόνης

Τι νιώθει η έρημος όταν μακρινός άνεμος αποθέτει πάνω της ένα σπόρο; Ξεδιψάει ποτέ το γεμάτο ποτήρι; Ο δρόμος που τελειώνει σ’ αδιέξοδο ονει...