Απορίες - Αργύρης Χιόνης

Τι νιώθει η έρημος

όταν μακρινός άνεμος

αποθέτει πάνω της ένα σπόρο;

Ξεδιψάει ποτέ το γεμάτο ποτήρι;

Ο δρόμος που τελειώνει σ’ αδιέξοδο

ονειρεύεται άραγε μακρινές αποστάσεις;

Τρέμουν ποτέ τα γόνατα του πανίσχυρου Χάρου;

Οι μεγάλες ψυχές γνωρίζουν άραγε

ότι υπάρχει μόνον ένα μέγεθος θανάτου;

Τα ψηλά βουνά νιώθουνε τάχα

ότι ο κόκκος άμμου είν’ αδερφός τους;

Η μετάνοια θυμάται αλήθεια

ότι κάποτε λεγόταν τόλμη;

Το χέρι που δίνει και το χέρι που παίρνει

ξέρουν ότ’ είναι δυό γλάροι που ζυγιάζονται

πάνω από το κενό της έλλειψης;

Πώς νιώθει τάχα η νύχτα

μ’ όλα τούτα τ’ άστρα στο κορμί της

ωραία ή σημαδεμένη;

Το φεγγάρι όταν το λεν σελήνη διχάζεται;

Τι κρύβει το κρεβάτι κάτω απ’ το προσκέφαλό του

περίστροφο ή όνειρα;

Τα πούπουλα του μαξιλαριού

ονειρεύονται ακόμα τα ύψη;

Πώς πεθαίνει ο μόνος άνθρωπος

πώς τρίζει η ψυχή του ερημίτη

όταν την αγγίζει ο θάνατος

τι κρότο κάνει ένα δέντρο που πέφτει

όταν κανείς δεν είν’ εκεί για να τ’ ακούσει;

Είναι το σκοτάδι που ’ναι τυφλό

ή το φως που σκοντάφτει πάνω του;

(Ἀργύρης Χιόνης ΄΄Η ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΣΙΩΠΗΣ΄΄Ποιήματα 1966-2000)

8 Μαρτίου ~ Παγκόσμια Ημέρα Γυναίκας

 

 

 

 

 

 

Τα ακριβοθώρητα ~ Κατερίνα Ατσόγλου ( για την Mahsa Jina Amini)
 
Κορίτσια με πόδια γυμνά
λύνουν τα πολύτιμα κι ακριβοθώρητα
μαλλιά τους,
 
σαν τις χαροκαμένες μάνες
που σκύβουν πάνω από των μονάκριβων
τα σώματα.
Τραβούν τα ρούχα τους μοιρολογώντας
και κλαίνε ουρλιάζοντας σαν λύκαινες.
 
Σαν τις κοπέλες που προδόθηκαν
κι έμειναν στους φάρους γαντζωμένες
προσμένοντας τον γυρισμό,
πριν ακουστεί το πρώτο κλάμα.
 
Έτσι κι αυτά, κορίτσια γενναία,
τολμηρά, άφοβα,
κοιτούν στα μάτια τους δυνάστες
ελπίζοντας να τις λυπηθούν
της Θέμιδος οι κόρες.

 

 

 

πίνακας Ξανθίππη Λευθεριώτου

 

 

 

Γιώργος Σαραντάρης ~ Ήταν γυναίκα, ήταν όνειρο

Ἀπὸ τὴ συλλογὴ «Σὰν Πνοὴ τοῦ Ἀέρα».
Ἐπιμέλεια καὶ Ἀνθολόγηση Μαρία Ἰατροῦ.
Ἐκδόσεις ΕΡΜΗΣ, Ἀθήνα 1999.


"J'ai cueilli ce brin de bruyère"
G. Apollinaire


Ἦταν γυναῖκα ἦταν ὄνειρο ἤτανε καὶ τὰ δυὸ
Ὁ ὕπνος μ' ἐμπόδιζε νὰ τὴ δῶ στὰ μάτια
Ἀλλὰ τῆς φιλοῦσα τὸ στόμα τὴν κράταγα
Σὰν νὰ ἦταν ἄνεμος καὶ νὰ ἦταν σάρκα
Μοῦ 'λέγε πὼς μ' ἀγαποῦσε ἀλλὰ δὲν τὸ ἄκουγα καθαρὰ
Μοῦ 'λέγε πὼς πονοῦσε νὰ μὴ ζεῖ μαζί μου
Ἦταν ὠχρὴ καὶ κάποτε ἔτρεμα γιὰ τὸ χρῶμα της
Κάποτε ἀποροῦσα νιώθοντας τὴν ὑγεία της σὰν δική μου ὑγεία

Ὅταν χωρίζαμε ἤτανε πάντοτε νύχτα
Τ' ἀηδόνια σκέπαζαν τὸ περπάτημά της
ἔφευγε καὶ ξεχνοῦσα πάντοτε τὸν τρόπο τῆς φυγῆς της
Ἡ καινούρια μέρα ἄναβε μέσα μου προτοῦ ξημερώσει
Ἦταν ἥλιος ἦταν πρωὶ ὅταν τραγουδοῦσα
Ὅταν μόνος μου ἔσκαβα ἕνα δικό μου χῶμα
Καὶ δὲν τὴ σκεφτόμουνα πιὰ ἐκείνη.

φωτ. Erina Espiritu

Ασφοδελός Λειμών~ Σοφία Π. Σαμόλη (Στην Μαχσά Αμινί από το Ιράν) Σε βλέπω να έρχεσαι με τα μαλλιά ανακατεμένα κάτω από τον βαρύ ουρανό. Σε μονοπάτι παρθένο οι πατούσες αίμα στάζουν μα τα κόκκαλα καλά κρατούν, οδεύοντας στο ξέφωτο μία Ανατολή οργής που διεκδικεί τα χρώματά της. Χτένισε τα μαλλιά σου, το ύφασμα πανί στον αέρα στέργει τα φύλλα που πέφτουν, χαιρετά μία δειλή άνοιξη που αχνοφαίνεται, - αλλάζει ρότα ο χρόνος -. Ανθίζει χωρίς ρίζες, νερό κόκκινο σήμερα νίφτηκε η μέρα. Έρωτας το άνθισμα, υνί σ' αχόρταγη γη που ξυπνά. Γυναίκα μοναδική, του παράπονου, σκάψε, ίδρωσε κι έπειτα σκούπισε με την μαντήλα το μέτωπο, κοίτα τον ήλιο καθώς στεγνώνει τον έβενο μαλλιά σου, κατάματα καίει το φως. Ο ρόγχος του θανάτου σειρήνα, λάδι στων ψαλιδιών τις λάμες, τούφες που αφήνονται στον αέρα τον φόβο φοβίζουν. Ανεξίτηλα τυπώνει η ιστορία, παιανίζει στα απεγνωσμένα μάτια μιας γέννας παιδί δύστοκο, καρπό μένους, χωρίς βραχιόλι στο χέρι προγραμμένο, πόνοι στη μήτρα σεμνοί, ευλογημένο πρώτο κλάμα, ροζ γυμνό. Κλείστε τις φυλακές μάγισσες, στο λίκνο τους φυτρώνει ασφόδελος, σιωπή μονάχα κάντε, ευλαβικά, νυχοπατώντας φτάστε, στους διαδρόμους άπνοα παίζουν και μοσχοβολούν μία χούφτα Άσιμα κορίτσια.

Η Άννυ Κένυ και η Κρίσταμπελ Πάνκχερστ κάνοντας εκστρατεία για τις Σουφραζέτες.

Γυναίκα ~  Αθηνά Ζωγράφου

Δεν μ' ακούς

που σου μιλώ...

Κοίτα με

Σου μοιάζω

Τι κι αν έχω άλλη μορφή;

Δες μέσα μου βαθιά

Ορατές οι ρωγμές μου,

για να μπεις.

Έχω μια καρδιά,

όπως εσύ.

Πονώ,χαίρομαι,

όπως εσύ.

Αγαπώ

Αγαπώ κάθε ψυχή 

που γαλήνη και στοργή γυρεύει.

Γεννώ

Στα σπλάχνα μου

το μέλλον κυοφορώ...

Κοίτα με

Βαθιά εντός μου.

Μην αποστρέφεις 

το βλέμμα σου.

Είμαι εγώ

Η μάνα σου

Η γυναίκα σου

Η αδελφή σου

Η κόρη σου

Ίδιος έρωτας μας γέννησε

Ίδιος έρωτας 

θα μας αναγεννήσει...

Κοινή η μοίρα μας

πάνω στη γη

Κοινή η μοίρα μας

μπροστά στο τέλος...

Πιάσε μου το χέρι

Μην με πονάς...

 

 

 

 

 

Είμαι γυναίκα ~ Πόλα Κουραντίδου 

 

Είμαι γυναίκα !

Μια από τις πολλές που κυκλοφορούν

ανάμεσά μας .

Γιορτάζω !

Έτσι ορίστηκε μέσα από τους αμέτρητους συνεχείς αγώνες

για την κατάκτηση δικαιωμάτων για την ισότητα.

Είμαι εκτεθειμένη σε ακραία καιρικά φαινόμενα.

Δοκιμασμένη σε τεστ κοπώσεως, και αναβάσεις.

Ενίοτε και σε κατολισθήσεις. Επιτυχώς!

Τα μάτια μου ξέρουν να ικετεύουν

τα χέρια μου να σφίγγουν ,να πνίγουν κάθε φόβο και

ανασφάλεια.

Το μυαλό μου να υφαίνει ακατάπαυστα σχέδια αγάπης

στον ακούραστο αργαλειό της ψυχής μου.

Τα μαλλιά μου να σκεπάζουν την αμηχανία σου

Ο λαιμός μου αμφορέας Γεωμετρικής περιόδου.

Η αγκαλιά μου απέραντη όαση στην έρημο.

Ο κόρφος μου ζεστός και μυρωμένος.

Το σώμα μου καμωμένο να λατρεύει την ηδονή και

την μητρότητα.

Τα πόδια μου να πατούν γερά στη γη, ιδίως όταν

πεισμώνω. Κτητική όταν σε θέλω..

Καρφώνω την ματιά μου στην κρεμάστρα , αν ξέμεινε

κάποια ζακέτα.. Εγώ είμαι που ρωτάω..

-Θ΄ αργήσεις παιδί μου? και αν δεν πάρω απάντηση

την πόρτα ανοίγω , και τρέχω με λυμένα μαλλιά

που;

- Για να σε βρω παιδί μου !

Είμαι γυναίκα! Ταγμένη στους ρόλους μου

πιστά παραδομένη.

Σήμερα 8 Μαρτίου γιορτάζω.

 

 

Ζωγραφική: Πόλα Κουραντίδου

 

 

 

Υπερμετρωπία ~ Ξανθίππη Λευθεριώτου

Σαν ζύγωνε το βράδυ

άπλωνε την πετσέτα στα γόνατα

και μια λεκάνη νερό

για τα πόδια του.

Τα χέρια δεν τα κοίταζε ποτέ

ήταν τα ίδια

αυτά που είχε ράψει

το χάδι της.

Τα πόδια μόνο κοίταζε

τη σούστα απ' το σουμιέ

τα ελατήρια απ' το στρώμα

τις γρίλιες απ' την κάμαρη

και το βραχιολάκι της

με το κοχύλι πατημένο

στο πάτωμα

που όλα τα είχε δει.

 

 

Βικτωρία Μαργαριτοπούλου: Η πρώτη γυναίκα γιατρός που γράφτηκε το 1924 στον ΙΣΘ

 

 

 

 

Γεράσιμος Δενδρινός ~ Απέραντες συνοικίες, Τόμος Α΄ [Απόσπασμα 5.Η μελωδία της ευτυχίας]

 [...] Ο αετός έπνεε, τώρα, τα λοίσθια, οι τούμπες στον αέρα είχαν πολλαπλασιαστεί, και, απ' ό,τι φαινόταν, ο Συμεών είχε δίκιο για τα ζύγια της ουράς. Ήμουν καταρρακωμένος, γιατί πάλι τα πράγματα γίνονταν έτσι όπως τα ήθελε η γιαγιά. Η Τέσι γελούσε για την κατάντια του αετού μου κι ο πατέρας πήρε τον σπάγκο στα χέρια του. Με το ένα χέρι τραβούσε, ενώ με το άλλο ξανάφηνε τον μαζεμένο σπάγκο, με αποτέλεσμα να μην κατεβαίνει καθόλου ο αετός και τ' ακροβατικά νούμερα να συνεχίζονται.

"Να τον αφήσουμε να πέσει στην Ελευσίνα!", πρότεινε θριαμβευτικά η γιαγιά, αλλά ο πατέρας έκανε δυο βήματα στο πλάι, γιατί φοβόταν μήπως ο αετός πάρει νέα τούμπα. "Μα, είσαι στα καλά σου βρε Θοδωρή, που δίνεις σημασία σ' έναν ψωροαετό;", του φώναξε, κι εκείνος, αδιάφορος για τα λόγια της, συνέχιζε με αγωνία να μαζεύει τον σπάγγο. 

Ο ουρανός είχε για τα καλά σκοτεινιάσει. Τα μολυβένια σύννεφα πίσω απ΄τα καράβια της Ελευσίνας είχαν γρήγορα σκεπάσει τον υπόλοιπο ουρανό. Οι πιο πολλοί αετοί κατεβαίνανε χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα - ήταν κι αυτό τύχη με τόσον αέρα. 

"Για δώσε μου κανένα απ΄τα πούρα σου, για να δω πώς είναι...", παρακάλεσε η γιαγιά τον θείο.

Ήταν πολύ αστεία έτσι όπως το κρατούσε ανάμεσα στα δάχτυλα, γι΄αυτό και βάλαμε τα γέλια. Πλησίασε τον βράχο που ήτανε δεμένος ο σπάγκος και βάλθηκε να καπνίσει με την ησυχία της - έτσι νομίσαμε. Μα, μόλις κάθισε πάνω στην πέτρα, έκοψε η παμπόνηρη τον σπάγκο με την καύτρα του πούρου. Αυτός, όμως, γλίστρησε μέσα από τα χέρια του πατέρα τόσο γρήγορα, που μόλις που πρόλαβε να φωνάξει δυνατά απ΄την έκπληξη. Έβαλα τα κλάματα όταν είδα τον αετό να παρασύρεται απ΄τον αέρα, σαν χορεύτρια που έχασε τον βηματισμό της, γιατί ξαφνικά υποχώρησε το παλκοσένικο. Ο πατέρας ξαμολήθηκε πίσω του. Ήταν απ΄τις στιγμές εκείνες που είχαμε μαζί με τον πατέρα την ίδια τύχη - μας απειλούσε η παγαμποντιά της γιαγιάς, σε σημείο να γίνουμε ρεζίλι. Έτρεχε κάτω στην πλαγιά και ξοπίσω του έτρεχα κι εγώ με μια λύσσα, λες και υπήρχε περίπτωση να πιάσουμε τον αετό. Σε μιαν άκρη της πλαγιάς, όπου η κατηφόρα δεν πήγαινε άλλο, μείναμε αρκετή ώρα να τον κοιτάζουμε μέχρι που έπεσε κάπου στην Ελευσίνα.

~~~~

 

Φεύγαμε με τ΄αυτοκίνητο του πατέρα και η γιαγιά με το φορτηγάκι του Συμεών, όταν άρχισε να μπουμπουνίζει και ν΄αστράφτει για τα καλά. Με τις πρώτες σταγόνες, οι παρέες του λόφου τα μάζευαν και κατέβαιναν κακήν κακώς,  ενώ όσοι αετοί δεν είχαν μαζευτεί, αντιστέκονταν πεισματικά στον αέρα. 

Γεράσιμος Δενδρινός ~ Απέραντες συνοικίες, Τόμος Α', εκδόσεις Υψικάμινος, Αθήνα 2024.

Αλέκος Φασιανός

Κωνσταντίνος Λουκόπουλος - σύνθεση από τα ΓΕΝΟΣΗΜΑ

Olive Cotton (Australian, 1911 - 2003) 'The Sleeper' 1939

έρωτας ο Αόριστος

Όμως ο έρωτας είναι αόριστος· όπως ένα λαμπρό πρωινό που είχε υπάρξει στα δόντια του χρόνου αμέσως μόλις ένα κορίτσι με θαμπά ροδομάγουλα συναντήθηκε με μιαν έξαψη αψιά, γεμάτη ήλιο. Έκτοτε έρωτα τον ονομάζει· αόριστο έρωτα.

έρωτας ο Υπερσυντέλικος

Η απάντηση όλων είναι άλλωστε ο έρωτας. Για τα όριά του να μην αναρωτιέσαι. Όλα έχουν υπάρξει εντός μιας απεριόριστης εκδοχής όπου αγαπάμε κι αγαπιόμαστε σαν μέλισσες, εις γάμου κοινωνίαν με ολόκληρη την κυψέλη. Μια τέτοια στιγμή ζυμώνουμε για πάντα. Όσο διαρκεί το δικό μας "για πάντα".

η κοπέλα που φορούσε το χρόνο

Η κοπέλα ελάφι κι η γυναίκα λέαινα είναι δύο εικόνες που συγκλίνουν καθώς όλα οδηγούν προς την εμμηνόπαυση και τη μοιραία απώλεια οστικής μάζας. Στο σπίτι που ζήσαμε σε συναντώ και είσαι ακόμη το κορίτσι μου.

ερυθρή θρυαλλίδα

Α εσύ δροσερή μνήμη των πουλιών στερνό χάδι, γυναίκα μου·

γίνε εσύ η ερυθρή θρυαλλίδα, τα σφυρά των ονείρων διεκδίκησε·

κι αν τρυπήσει της μνήμης το αδράχτι,

σαν στιλέτο αιχμηρό που τη σάρκα ερωτεύτηκε,

τις σκιές των ανέμων

μες στα μάτια διαφύλαξε

και των βράχων το γλυκό, το ανεπαίσθητο φτέρωμα.

ΚΛ - σύνθεση από τα ΓΕΝΟΣΗΜΑ - εκδόσεις ΑΩ - 2021

Ἀγαπάω - Νίκος Καββαδίας

 

Ἀγαπάω τ᾿ ὅτι θλιμμένο στὸν κόσμο.

Τὰ θολὰ τὰ ματάκια, τοὺς ἀρρώστους ἀνθρώπους,

τὰ ξερὰ γυμνὰ δέντρα καὶ τὰ ἔρημα πάρκα,

τὶς νεκρὲς πολιτεῖες, τοὺς τρισκότεινους τόπους.

Τοὺς σκυφτοὺς ὁδοιπόρους ποὺ μ᾿ ἕνα δισάκι

γιὰ μία πολιτεία μακρυνὴ ξεκινᾶνε,

τοὺς τυφλοὺς μουσικοὺς τῶν πολύβουων δρόμων,

τοὺς φτωχούς, τοὺς ἀλῆτες, αὐτοὺς ποὺ πεινᾶνε.

Τὰ χλωμὰ τὰ κορίτσια ποὺ πάντα προσμένουν

τὸν ἱππότην ποὺ εἶδαν μία βραδιὰ στ᾿ ὄνειρό τους,

νὰ φανῇ ἀπ᾿ τὰ βάθη τοῦ ἀπέραντου δρόμου.

Τοὺς κοιμώμενους κύκνους πάνω στ᾿ ἀσπρόφτερό τους.

Τὰ καράβια ποὺ φεύγουν γιὰ καινούργια ταξίδια

καὶ δὲν ξέρουν καλὰ -ἂν ποτὲ θὰ γυρίσουν πίσω

ἀγαπάω, καὶ θά ῾θελα μαζί τους νὰ πάω

κι οὔτε πιὰ νὰ γυρίσω.

Ἀγαπάω τὶς κλαμμένες ὡραῖες γυναῖκες

ποὺ κυττᾶνε μακριά,ποὺ κυττᾶνε θλιμμένα ...

ἀγαπάω σὲ τοῦτον τὸν κόσμο -ὅ,τι κλαίει

γιατὶ μοιάζει μ᾿ ἐμένα.

* Περιοδικὸ τῆς Μεγάλης Ἑλληνικῆς Ἐγκυκλοπαίδειας,

τοῦ Παύλου Δρανδάκη, ἀρ. 173, 10 Μαρτίου 1929.

Σαν ευχή για μια γυναίκα [04/02] ~ Κατερίνα Ατσόγλου

Όσο κι αν μας τρομάζει τούτο το ταξίδι
πίσω από τον τοίχο έχει μια θάλασσα
ένα λιβάδι και παγωτά
έχει ένα ροζ ποδήλατο, ένα για την καθεμιά μας
έχει όνειρα «ξανά» από την αρχή
ένα πικάπ να παίζει τα τραγούδια που αγαπήσαμε
και λαστιχάκια, για να ξαναφορέσω στα μαλλιά σου.

Όσο κι αν μας τρομάζει τούτο το ταξίδι, είμαστε μαζί.

Το βάρος της μοναξιάς, εκδόσεις Βακχικόν, Αθήνα 2024

Το Πορτρέτο της Νεαρής Γυναίκας

Το έργο είναι το πιο διάσημο και μία από τις πολλές προσωπογραφίες-κατατομές γυναικών που έχουν διατηρηθεί καλύτερα , τα οποία έχουν αποδοθεί από τους κριτικούς ποικιλοτρόπως σε έναν από τους δύο αδερφούς Ντελ Πολλαϊόλο: ένα πορτρέτο βρίσκεται στο μουσείο Ουφίτσι της Φλωρεντίας, ένα στο Στάατλιχε Μουζέεν του Βερολίνου, ένα στο Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης και ένα τέλος στο Μουσείο Ιζαμπέλα Στιούαρτ Γκάρντνερ της Βοστώνης. Παρόμοιο φυσιογνωμικά έργο είναι και η Προσωπογραφία κοριτσιού (μικρή παιδούλα) του Αντρέα Ντέλλα Ρόμπια^[5]. Παραδοσιακά τέτοιου είδους έργα έχουν αποδοθεί στον Πιέρο, αλλά η πρόσφατη κριτική (δηλαδή ο Άλντο Γκάλι^[6], 2005, σελ. 35) πρότεινε με επιμονή το όνομα του Αντόνιο.

Δεν είναι ξεκάθαρο ποια είναι η γυναίκα που απεικονίζεται στην μιλανέζικη προσωπογραφία: έχουν προταθεί διάφορα ονόματα, ανάμεσα στα οποία εκείνα της συζύγου του τραπεζίτη Τζιοβάνι Ντε Μπάρντι^[7] (σύμφωνα με την περιγραφή στο πίσω μέρος του πίνακα “ΣΥΖΥΓΟΣ ΤΟΥ ΤΖΙΟΒΑΝΙ ΝΤΕ ΜΠΑΡΝΤΙ”^[8] (η οποία πιθανόν δεν είναι έγκυρη ) ή της Μαριέττας Στρότσι,^[9] ή ακόμη κάποιας γυναίκας με το όνομα Μπελτζιόζο. Σε κάθε περίπτωση το έργο, που βρίσκεται στην Φλωρεντία, είναι ένα από τα σύμβολα κομψότητας της Φλωρεντίας του 15ου αιώνα. Το έργο αναφέρθηκε τον 19ο αιώνα από τον Τζιοβάνι Μπατίστα Καβαλκάζελε^[10] ως ένα από τα έργα των συλλογών Μπορομέο^[11] και δεν είχε αναγνωριστεί μέχρι που ο Τζαν Τζιάκομο Πόλντι Πετσόλι^[12], αφού κληρονόμησε από την μεριά της μητέρας του την περιουσία της οικογένειας Τριβούλτζιο^[13], κατέστη κάτοχος του έργου, το οποίο μεταφέρθηκε στο νεόκτιστο μουσείο με βάση όσα όριζε η διαθήκη του το 1879. Η προσωπογραφία αποκαταστάθηκε το 1951 από τον Μ. Πελιτσόλι^[14], ο οποίος επαλήθευσε την εξαιρετική κατάσταση συντήρησης του έργου. Μία συνθετική μετάθεση της προσωπογραφίας, που οραματίστηκε ο Ίταλο Λούπι^[15], συμβολίζει σήμερα τα δύο λατινικά “P” του γραφικού συμβόλου του λογότυπου του μουσείου.

Πηγή:https://el.wikipedia.org/wiki/Πορτρέτο_Νεαρής_Γυναίκας_(Πολλαϊόλο)

https://www.youtube.com/watch?v=5szgenWqASg